ازآنجاییکه طراحی نما یکی از حوزه‌های بسیار جذاب در طراحی معماری است، این مهم در سراسر جهان اهمیت ویژه‌ای دارد و زمان بسیاری صرف آن می‌شود. همان‌طور که می‌دانید، نمای هر ساختمان اولین منظره‌ای است که مخاطب از آن ساختمان می‌بیند و می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در نظر افراد راجع به آن داشته باشد. بسیاری از معماران معتقد هستند که نما ویترین یک ساختمان است که اگر به‌درستی و زیبایی طراحی نشود، در وهله‌ی اول، توجه مخاطب را به خود جلب نمی‌کند، در مرحله‌ی دوم ارزش ملک را پایین می‌آورد و درنهایت به زیبایی منظر شهری ضربه می‌زند. طراحی نما با سبک‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از پرکاربردترین این سبک‌ها در دنیای امروز، نمای کلاسیک است. نمای کلاسیک، نمایی است که با وجود ورود سبک‌های به‌روزتر و بهتر مثل سبک مدرن به دنیای طراحی معماری، هنوز هم طرفداران خاص خود را دارد. شما می‌توانید بسته به اقلیم هر منطقه، زیبایی‌شناسی، هویت شهری و مسائل اقتصادی و فرهنگی، از نمای کلاسیک در ساختمان‌سازی استفاده کنید. طراحی نما به سبک کلاسیک ماهیتاً منحصربه‌فرد است؛ ازاین‌جهت که جزئیات تزیینی و اشرافی در نمای کلاسیک بالاتر میرود تا بر زیبایی آن افزوده شود. در نمای کلاسیک عناصر هنری و تاریخی با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا ظاهری شکوهمند به ساختمان ببخشند. در ایران، نمای کلاسیک را با نمای رومی اشتباه می‌گیرند که در خلال متن به تفاوت‌های این دو سبک از طراحی نما می‌پردازیم. نمای کلاسیک یک اثر فاخر هنری است که برای طرفدارانش حس نوستالژیک زیبایی دارد. در این مقاله قصد داریم به‌تفصیل دررابطهبا نمای کلاسیک صحبت کنیم.
نمای کلاسیک به چه معنا است؟
نمای کلاسیک به سبکی از طراحی نما می‌گویند که از قواعد کلی سبک کلاسیک در طراحی معماری تبعیت می‌کند. نمای کلاسیک برگرفته از معماری اروپاییان در قرن ۱۸ و ۱۹ است. بااین‌وصف، اگر به سبک معماری گذشتگان و المان‌های یونانی و رومی باستان علاقه دارید، سبک کلاسیک را برای طراحی نمای خود انتخاب کنید.
– سبک کلاسیک
واژه‌ی کلاسیک برگرفته از واژه‌ی لاتین کلاسیکوس (Classicus) به معنای درجه یک است. درجه یک بودن از منظر سبک کلاسیک به معنای رعایت‌کردن قواعد مرسوم در آثار یونان و روم باستان است.
سبک کلاسیک به کمال‌گرایی و ایدئالیسم اهمیت زیادی می‌دهد. این سبک دارای ویژگی‌هایی مثل تعادل، تقارن، هماهنگی، واقع‌گرایی و طبیعت‌پرستی است.
همان‌طور که مستحضر هستید، طراحی نما هرروزه باارزش‌تر و بااهمیت‌تر می‌شود و این روزها هزینه‌های زیادی صرف امور مربوط به طراحی نما می‌شود. باتوجه‌به موارد یاد شده و اهمیت زیاد طراحی نما در صنعت ساختمان‌سازی، صرف وقت و هزینه برای یک طراحی نمای اصولی و زیبا، توجیه بالایی دارد. نمای کلاسیک به معماری سنتی نزدیک است و طرفداران آن علی‌رغم روی مد پیش نرفتن نمای کلاسیک، از دیرباز آن را به‌عنوان یک نمای نوستالژیک و لوکس می‌شناسند. بیشتر بخوانید: معرفی سبک کلاسیک
تاریخچه‌ی نمای کلاسیک
در قرن ۵ تا ۸ میلادی، روم باستان تحت‌تأثیر معماری و هنر یونان قرار داشت؛ در آن زمان روم نیز در این زمینه‌ها پیشرفت‌های زیادی کرد. در قرن ۹ میلادی با قدرت‌گیری روم، شاهد افزایش معماری رومی در سراسر اروپا بودیم و ازآن‌پس، بسیاری از بناهای شاخص مثل قصرها و کلیساها به سبک کلاسیک طراحی و ساخته شد. در قرن ۱۵ و شروع دوره‌ی رنسانس، طراحی سازه‌ها با استفاده از معماری روم باستان رایج شد و محبوبیت پیدا کرد.
شروع پیاده‌سازی نمای کلاسیک به قرن ۱۸ و ۱۹ برمی‌گردد که سبک کلاسیک در اروپا رواج پیدا کرد. این سبک از کشور ایتالیا وارد معماری شد و به‌مرورزمان، جای خود را در دیگر کشورهای جهان باز کرد.
نمای کلاسیک باتوجه‌به تاریخ دور و درازی که دارد، هنوز هم طرفداران خاص خود را دارد؛ اما این روزها، بسیاری از مردم به نمای مدرن علاقه‌مند شدند. بااین‌وجود، هنوز هم در سطح شهر نماهای کلاسیک زیادی به چشم می‌خورند و این نشان می‌دهد که محبوبیت نمای کلاسیک نزد مردم از بین نرفته است.
تاریخچه‌ی نمای کلاسیک در ایران
در شاهنشاهی ایران باستان، نوعی از معماری بیشتر از بقیه‌ی روش‌ها مورداستفاده قرار می‌گرفت که مشابه طراحی معماری ساختمان‌های امروز است. به طور مثال، آثار به‌جای‌مانده از تخت‌جمشید و سایر مکان‌های تاریخی، همگی دارای تشابهات زیادی با معماری روم باستان هستند؛ عناصری مثل مجسمه‌های سنگی، ستون‌های بلند و ضخیم و کتیبه‌های سنگی.
شکل‌گیری نمای کلاسیک در ایران
نمای کلاسیک (Classic Facade) بر چیزی دلالت دارد که در زمان‌های گذشته به‌عنوان بخشی از فرهنگ مردمان یک کشور محسوب می‌شده است. مثلاً ساختارهای کلاسیک دوران هخامنشیان تا بناهای فاخر تاریخی مربوط به دوران حکومت صفویان و قاجاریه، به‌عنوان بخشی از هویت و ماهیت معماری کلاسیک در ایران شناخته می‌شود.
معماری کلاسیک از ایران باستان برخاسته است که با ستون‌ها، تعادل و تقارن، پنجره‌های مستطیل‌شکل غیره مشخص می‌شوند. سبک معماری آن زمان متناسب با طرح‌های سلطنتی و جلال شاهنشاهی بود.
تخت‌جمشید و سایر آثار تاریخی که از دوران حکومت ساسانیان به‌جامانده است را باید به‌عنوان نماد اصلی سبک معماری در ایران باستان تلقی کرد که خود این آثار برگرفته از هنر معماری در بابل و یونان بودند.
در این زمان، فرهنگ اسلامی در کشور رشد کرد و به آثار معماری راه پیدا کرد. در عصر صفویه شاهد به اوج رسیدن فرهنگ اسلامی در معماری ایران هستیم. در این دوران، آجر را جایگزین سنگ کردند و آن را به‌عنوان متریال اصلی طراحی نما انتخاب کردند. با این حساب می‌توان اظهار داشت که نمای کلاسیک در عصر صفویه، به‌جای نشان‌دادن شکوه شاهنشاهی، بر روی روان انسان اثر می‌گذاشت.
عناصر نمای کلاسیک کدام‌اند؟
- ستون‌های بلند و مرتفع
- ستون‌های کوتاه تزیینی
- سرستون‌ها و کله‌گاوی‌ها
- ستون‌هایی با سطح مقطع دایره
- المان‌های برجسته
- کتیبه‌ها، گلویی‌ها و هلال‌ها
اصول طراحی نمای کلاسیک
ما در مقاله‌ی معرفی سبک کلاسیک به بررسی اصول اساسی سبک کلاسیک پرداختیم که تمامی این اصول باید در طراحی نما نیز رعایت شوند تا بتوانیم به آن نما، نمای کلاسیک بگوییم. نمای کلاسیک بر پایه نظم و تقارن استوار است و توجه به این اصول، اصالت نمای کلاسیک را تضمین می‌کند. نظم و تقارن باعث ایجاد تعادل در نمای کلاسیک می‌شوند و تناسبات اصولی، این تعادل را بیشتر می‌کند.
نمای کلاسیک با ستون‌های مرتفع یا ستون‌های قاشقی، پنجره‌های هلالی با تاج‌های ابزار خورده و گنبد که همگی از عناصر معماری غرب هستند، شناخته می‌شود. آنچه که امروز به‌عنوان نمای کلاسیک می‌شناسید، شباهت بسیار زیادی به طراحی‌های تاریخی کلاسیک در یونان و روم باستان و دوره‌ی نئوکلاسیک اروپا دارد.
نمای کلاسیک به دلیل شکوهمندی، زیبایی، اصالت و استحکام مورد‌توجه بسیاری از افراد قرار می‌گیرد. جلال و شکوه نمای کلاسیک به‌قدری است که چشم هر بیننده‌ای را در نگاه اول به خود جذب می‌کند و برای افرادی که به تجمل‌گرایی اهمیت می‌دهند، بسیار خوشایند است.
سنگ، عنصر اصلی طراحی نمای کلاسیک است. اصل نمای کلاسیک بر آن است که از جزئیات منظم و ساده استفاده شود؛ لذا نمای کلاسیک نسبت به معماری سنتی ایران پیچیدگی کمتری دارد. شاید بپرسید که چرا در نماهای کلاسیک امروزی در ایران، این سادگی حس نمی‌شود؟ باید بگوییم که پیچیدگی و جزئیات زیادی که در نماهای کلاسیک ایران طراحی و اجرا می‌شود، ناشی از عدم به‌روز‌شدن و عدم رشد سبک کلاسیک در طراحی نما است. متأسفانه طراحان نما در ایران سبک کلاسیک را به‌روز نکرده‌اند و هنوز هم به همان سبک گذشته پایبند هستند؛ درحالی‌که باید سبک کلاسیک را مدرنیته کنند و بیشتر به سمت نئوکلاسیک پیش بروند.
دررابطهبا متریال نما، یک نکته وجود دارد و آن هم این است که برای کاهش هزینه‌های اجرا در بعضی از موارد، از سیمان به‌جای سنگ استفاده می‌کنند. البته باید بگوییم که اگر عناصر و المان‌های نمای کلاسیک را با سیمان نیز اجرا کنید، باز هم تفاوت چندانی در قیمت و دقت موردنیاز در اجرای آن وجود ندارد.
نورپردازی اصولی و استفاده درست از ترکیب رنگ‌ها در طراحی نمای کلاسیک بسیار حائز اهمیت است و در ایجاد جذابیت بصری تأثیر زیادی دارد. حتماً در انتخاب رنگ دقت کنید که از رنگ‌های روشن و بااصالت استفاده شود تا شکوه نما به هم نریزد.
– نسبت و تناسب در نمای کلاسیک
طراحی نمای کلاسیک زمانی اصولی است که تمام عناصر در تعادل قرار گرفته باشند. تناسبات باید به‌درستی رعایت شده باشند و منطق ریاضی پشت آنها باشد. مثلاً نسبت سرستون به بدنه‌ی ستون و پایه‌ی ستون از تناسبات بسیار مهم در طراحی نمای کلاسیک است.
– ستون‌ها در نمای کلاسیک چگونه عمل می‌کنند؟
ستون‌ها را معمولاً به‌صورت گرد با مقطع دایره در ابتدای درب ورودی ساختمان‌ها قرار می‌دهند تا جلوه‌ای کاخ‌گونه به ساختمان بدهند. اگر می‌خواهید از ستون‌ها در ابتدای ورودی بنا استفاده کنید، به یاد داشته باشید که ستون‌ها در نمای کلاسیک باید از نظر بصری به زمین چنگ زده باشند و با آن یکی شده باشند.
نکته‌ی دیگر دررابطهبا ستون‌ها در نمای کلاسیک این است که آنها با یک ازاره در پایین‌ترین ارتفاع شروع می‌شوند و تمام ستون در امتداد همین ازاره بالا میرود. دقت داشته باشید که ستون‌های کلاسیک از جلو و بغل از ابزار خود بیرون نزنند.
کاربرد ستون‌های کوتاه و تزیینی به‌عنوان مکملی در کنار سایر ستون‌های نمای کلاسیک است. همچنین اگر تراس یا بالکن دارید، می‌توانید از ستون‌های کوچک در ترکیب با هلالی‌ها استفاده کنید.
– ورودی در نمای کلاسیک
همان گونه که اشاره کردیم، ورودی‌ها یکی از مهم‌ترین عناصر نمای کلاسیک هستند. دانستید که با استفاده از ستون‌های بلند و گرد، ورودی را مجلل‌تر و مرتفع‌تر نشان می‌دهند. پس اگر قصد دارید ورودی ساختمان را به طور ویژه طراحی کنید، حتماً به جزئیات، تقسیم‌بندی‌ها و برجستگی‌های عناصر ورودی در نمای کلاسیک توجه لازم را داشته باشید.
در طراحی نماهای کلاسیک، اغلب شاهد ورودی‌های برجسته و بارز هستیم که با دو ستون قاب‌بندی شده و از باقی نما جدا شدند. دربی را برای ورودی نمای کلاسیک انتخاب کنید که بزرگ و خاص باشد و در‌عین‌حال از متریال درجه یک و طبیعی در ساخت آن استفاده شده باشد. هرچه درب زیباتری را برای ورودی ساختمان کلاسیک انتخاب کنید، به جلوه و جلال آن افزوده‌اید و توجه افراد بیشتری را جلب کرده‌اید.
فرورفتگی در نمای کلاسیک، قاب‌بندی و فریم‌بندی با ستون‌ها و ابزارهای کلاسیک، استفاده از سنتوری یا تاج در بالاترین نقطه‌ی نما و ارتفاع زیاد، از بهترین تکنیک‌هایی است که می‌تواند شما را در طراحی یک ورودی کلاسیک و تمام‌عیار کمک کند.
– سنتوری در نمای کلاسیک
سنتوری، یکی از المان‌هایی است که خط آسمان را در نمای کلاسیک مشخص می‌کند. مشخص‌کردن خط آسمان در نمای کلاسیک به رعایت تقسیمات و تناسبات کمک شایانی می‌کند.
در یک تقسیم‌بندی اساسی، سنتوری‌ها به دو نوع مثلثی و نیم‌دایره تقسیم می‌شوند. در طراحی نمای کلاسیک و طراحی داخلی به سبک کلاسیک، ممکن است از انواع دیگر سنتوری‌ها نیز استفاده شود؛ مثلاً سنتوری شکسته و ناقص از انواع سنتوری محسوب می‌شوند.
– صراحی یا همان نرده‌ی کلاسیک
صراحی‌ها نرده‌هایی سنگی هستند که برای تزیینات پله و استفاده به‌عنوان جان‌پناه بالکن یا بام در نمای کلاسیک طراحی و ساخته می‌شوند. باتوجه‌به اینکه صراحی‌ها در بیرون ساختمان و در معرض گرما و سرما و عوامل جوی دیگر مانند رطوبت، باران و باد قرار می‌گیرند، باید استحکام و دوام بالایی داشته باشند. صراحی سنگی به دلیل مقاومت بالا در برابر شرایط جوی نامناسب، انتخاب بسیار مناسبی برای فضاهای باز است.
صراحی را نمی‌توانیم به‌صورت مستقیم روی سطح سنگ اجرا کنیم؛ لذا سه‌راهی به یک پایه به ارتفاع حداقل ۱۵ سانتی‌متر احتیاج دارد تا آن را روی کف مستقر کند. پایه‌های صراحی می‌تواند توسط ابزارهای مختلف تزیین شود. دقت داشته باشید که نقطه‌ی شروع و انتهایی صراحی‌ها به یک پایه‌ی بلندتر مجهز است.
– عمق نمای کلاسیک
یکی از مهم‌ترین اصول طراحی نمای کلاسیک، ایجاد برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های متعدد در نما است که این به نمای کلاسیک عمق می‌دهد. عمق نما باعث سایه‌اندازی و بازی با نور و رنگ‌ها می‌شود و به زیبایی نما کمک می‌کند.
– قرنیز در نمای کلاسیک
قرنیزها را می‌توان نوارهای باریکی تعریف کرد که در قسمت پایینی دیوارها و گاهی در بخش پاخور پله‌های ورودی ساختمان استفاده می‌شوند. اگرچه کاربرد قرنیز سنگی را عموماً در طراحی دکوراسیون داخلی می‌بینیم؛ اما در نمای کلاسیک، قرنیزها در بیرون ساختمان نیز مورداستفاده قرار می‌گیرند.
در ساختمان‌هایی که از فضای سبز یا فلاورباکس در محوطه درب ورودی استفاده شده است، می‌توان از قرنیز برای حصارکشی باغچه و فضای سبز بهره برد. به‌طور‌کلی، قرنیزها به‌عنوان متصل‌کننده (Connector) دیوار یا هر جدا‌کننده‌ای از زمین شناخته می‌شوند.
– هلال‌ها و کمان‌های سنگی در نمای کلاسیک
به دلیل اینکه استفاده‌ی یک‌پارچه از اشکال هندسی راست‌گوشه و با سطح مقطع صاف باعث ایجاد یکنواختی در نمای کلاسیک می‌شود، طراحان نما از هلال‌ها و شکل‌های نیم‌دایره برای کاهش اثر خطوط صاف و اشکال هندسی مربع استفاده می‌کنند.
هلال‌ها در‌واقع همان شکل‌های هندسی نیم‌دایره هستند که روی پنجره‌ها، لبه‌ی تراس‌ها و ورودی‌ها استفاده می‌شوند. هلال‌های سنگی را می‌توانید به‌صورت پیش ساخت تهیه کنید که در طرح‌های مختلف یک‌سره و سنگ‌ریزه موجود هستند.
– قاب پنجره در نمای کلاسیک
قاب پنجره‌ها در نمای کلاسیک متشکل از یک چهارضلعی است که با استفاده از نقش و نگارها و ابزارهای مختلف، فرورفته یا برجسته شده‌اند. در کاربرد هلال‌ها عنوان کردیم که به دلیل زیبایی این المان، آن را در ضلع بالایی پنجره‌ها اجرا می‌کنند.
گاهی برای جذابیت بیشتر، از شبه پا ستون‌ها قاب پنجره‌های نمای کلاسیک استفاده می‌کنند. در پایین قاب پنجره‌ها، یک بیرون‌زدگی طراحی می‌شود که هم به‌عنوان تکیه‌گاه دست و هم به‌عنوان محلی برای نگه‌داری گل‌وگیاه یا نصب فلاورباکس استفاده می‌شود.
– کربل یا براکت نمای کلاسیک
کربل همان قطعه‌سنگی است که زیر کنسول‌ها کار گذاشته می‌شود و آنها را تقویت می‌کند. در استفاده از کربل دقت کنید که کاملاً زیر ابزار باشد و از آن بیرون نزند.
– کمربندهای ابزار‌خورده در نمای کلاسیک
برای رعایت تناسبات و ایجاد تعادل و قرینه‌سازی در نمای کلاسیک از کمربندهای ابزار خورده با طرح‌های گوناگون استفاده می‌شود. جنس این کمربندها بیشتر سنگ است و ترکیب رنگی متضاد یا مکمل در آنها بسیار جالب‌توجه است.
اگر کارفرما قصد هزینه بیشتری برای نما داشته باشد، از المان‌های رومی مثل سرستون‌ها، گل‌ها و ابزارهای گران‌قیمت در کمربندهای نمای کلاسیک استفاده می‌شود.
– المان‌های دیگر
سرستون‌ها و کله‌گاوی‌ها، از المان‌های مشترک دیگر در تمام نماهای کلاسیک است.
قوس‌های بزرگ با نقش‌های برجسته، یکی دیگر از ویژگی‌های بارز معمول‌های کلاسیک است که اصولاً در قسمت ورودی ساختمان اجرا می‌شود.
اگر محدودیت مالی ندارید، در طراحی نمای کلاسیک برحسب سلیقه‌ی خود از پا ستون، گلویی‌ها، انواع کتیبه‌ها و قاب‌های مجلل برای پنجره‌ها استفاده کنید.
استفاده از سنگ تراورتن در طراحی نمای کلاسیک
سنگ تراورتن، پرکاربردترین سنگ در طراحی نمای کلاسیک است. شاید دلیل این انتخاب را بتوان در بافت متخلخل این سنگ دانست. وجود تخلخل در سنگ تراورتن وزن آن را پایین می‌آورد که در سبک‌سازی ساختمان موثر است. علاوه‌بر این، سنگ تراورتن دارای استانداردهای موردنیاز برای قرارگیری در فضای باز است.
پیش‌تر نیز اشاره کردیم که برخی از طراحان به‌جای سنگ از سیمان‌سفید استفاده می‌کنند. دلیل این امر را می‌توان در قیمت زیاد سنگ تراورتن و به‌صرفه‌بودن سیمان‌سفید دانست.
خود رومی‌ها از سنگ آتشفشانی ایتالیا به نام توفا برای استفاده در نماهای کلاسیک خود بهره می‌بردند. اگرچه هنوز هم از سنگ توف موجود است؛ ولی جای خود را به سنگ تراورتن داده است. رنگ روشن تراورتن جایگزین قابل‌قبولی برای سنگ مرمر است.
نمای کلاسیک با سنگ یا سیمان؟ کدام‌یک بهتر است؟
اگر بخواهیم جواب را به‌صورت مختصر بیان کنیم، باید بگوییم که سنگ ۱۰۰٪ برتر است.
ازآنجاییکه نمای کلاسیک باعظمت و باشکوه است، هزینه نباید مانع از ایجاد این عظمت و شکوهمندی شود. به‌علاوه، دوام و ماندگاری سنگ در مقابل شرایط محیطی و عوامل جوی بالاتر است و درنتیجه، سنگ بهتر است.
انواع نمای کلاسیک
نمای کلاسیک دارای انواع مختلفی است که از نظر کاربرد به دسته‌های زیر تقسیم می‌شود.
1. نمای کلاسیک مسکونی
کاربرد نمای کلاسیک مسکونی را در منظر شهری می‌توانید ببینید؛ درست جایی که مردم روزانه در حال رفت‌و‌آمد در آن هستند به معاشرت می‌پردازند. نمای کلاسیک ارتباط خوبی با انسان‌ها برقرار می‌کند. این ارتباط عمیقاً روی روحیه افراد تأثیر می‌گذارد؛ به‌گونه‌ای که فرد با تماشای نمای کلاسیک به‌نوعی آرامش خاطر دست پیدا می‌کند.
طراحی نمای کلاسیک مسکونی باید به‌گونه‌ای باشد که تداعی‌کننده‌ی هویت فرهنگی و اجتماعی آن شهر باشد. اگر در طراحی نمای کلاسیک از المان‌های سبک مدرن نیز استفاده شود، به طرحی بسیار جذاب می‌رسیم که به سبک نئوکلاسیک معروف است. برای آشنایی بیشتر با المان‌های سبک مدرن، به مقاله ی معرفی سبک مدرن مراجعه کنید.
2. نمای کلاسیک ویلایی
نمای کلاسیک در بسیاری از موارد با سبک‌های مدرن و لوکس ادغام می‌شود و یک نمای ویلایی لاکچری را به وجود می‌آورد. برخلاف ساختار ساختمان‌ها، ویلاها باید یک ساختار منسجم و واحد باشند. این قضیه دست طراحان را برای پیاده‌سازی هرآنچه در ذهنشان است باز می‌کند. به‌این‌ترتیب می‌توان یک سبک طراحی مشتری‌پسند را ارائه داد.
3. نمای کلاسیک اداری
مموری کلاسیک برای ساخت فضاهای اداری کم‌تر استفاده می‌شود. در ایران بیشتر شرکت‌ها ترجیح می‌دهند که برای ارائه‌ی خدمات یا محصولات خود به سراغ سبک مدرن بروند؛ اما در این میان کسانی نیز هستند که هنوز به سبک مدرن علاقه دارند یا ترکیب این دو سبک را می‌پسندند.
در نمای کلاسیک جزئیات طرح بالا میرود که این در نمای یک ساختمان اداری زیاد پسندیده نیست؛ ولی اصالت طرح سبب می‌شود تا افرادی به‌سوی طراحی کلاسیک نمای اداری پیش بروند.
یک سؤال مطرح در زمینه ی نمای کلاسیک این است که آیا واقعاً نمای رومی همان نمای کلاسیک است؟ و اینکه آیا این نما از خارج از کشور وارد ایران شده است یا خیر؟ در جواب باید بگوییم نمای رومی با نمای کلاسیک تفاوت دارد.
تفاوت نمای کلاسیک و نمای رومی چیست؟
نمای رومی یک نمای کاملاً تجاری است و نمای کلاسیک به‌عنوان یک نمای مردمی شناخته می‌شود.
معماری به سبک رومی‌های باستان فضاهای شهری را احاطه کرده است. علی‌رغم تمام تلاش سبک مدرن به دربرگیری منظر شهری، سبک کلاسیک هنوز هم در خاطر بسیاری از افراد محبوب است. حقیقت این است که نماهای کلاسیک و رومی که این روزها طراحی و اجرا می‌شود، تقلیدهای ضعیف از یونان باستان هستند. متأسفانه این قضیه در ایران و به‌ویژه در پایتخت رواج بسیاری دارد.
معماری کلاسیک در کشورهایی که مستعمره‌ی اروپا بودند، بیشتر دیده می‌شود. ایران که هیچ‌گاه مستعمره‌ی کشوری نبوده است، خود صاحب‌سبک خاصی از معماری کلاسیک است.
زمانی که نمای رومی را با نمای کلاسیک مقایسه می‌کنیم متوجه می‌شویم که چقدر تجارت‌گرایی در آن موج می‌زند. نمای رومی فاقد هویت و شخصیت است. این سبک از معماری علاوه‌بر ظاهر ناخوشایند، آسیب‌های دیگری نیز به منظر شهری می‌زند. با کمی دقت در شهر تهران، متوجه استفاده نادرست از مصالح غیر‌منطبق بر آب‌و‌هوا و جغرافیای تهران می‌شویم؛ مصالحی مثل بتن و آجر.
با عنایت به این نکته که تهران شهری زلزله‌خیز است، استفاده از مصالح تزیینی وزین مانند ستون‌ها، مجسمه‌ها و قاب‌بندی‌های سنگی بسیار نابخردانه است. به‌علاوه، سبک معماری رومی سبب ایجاد یک شکاف بزرگ طبقاتی میان طبقه‌های غنی و فقیر جامعه می‌شود.
معماری سنتی ایران را می‌توان در این تقسیم‌بندی قرار داد. معماران برای جلوه‌ی بیشتر در نما از نورپردازی‌های اغراق‌آمیز استفاده می‌کنند. نورپردازی‌های شلوغ باعث خیره‌شدگی و دل‌زدگی می‌شود و بیشتر افراد را از این‌گونه نماها دور می‌کند.
در نمای کلاسیک، اگر نورپردازی اصولی انجام شود و تعادل در آن حفظ شود، تأثیر بیشتری در نما را شاهد هستیم. نمای کلاسیک اگر به‌صورت اصولی و درست طراحی و اجرا شود، حتماً به همراه خود حس همدلی به ارمغان می‌آورد و شکاف طبقاتی ایجاد نمی‌کند. مثلاً برج آزادی یک نمونه فاخر از نمای کلاسیک است که هویت تاریخی ایران را نشان می‌دهد و هر‌کسی را از هر طبقه اجتماعی و اقتصادی به‌دور خود جمع می‌کند.
نتیجه‌گیری
امیدواریم که در این مقاله در نشان‌دادن اصول اساسی نمای کلاسیک و ویژگی‌های آن به شما موفق عمل کرده باشیم و نمای کلاسیک را به‌خوبی به شما نشان داده باشیم. نمای کلاسیک برگرفته از یک سبک اروپایی در قرن ۱۸ و ۱۹ است که به اشرافیت و تجمل‌گرایی اهمیت زیادی می‌دهد. درست است که در ایران نمای کلاسیک را ندانسته به شکل نمای رومی طراحی و اجرا می‌کنند و از تزیینات اغراق‌آمیز در آن بهره می‌گیرند، اما باید بدانیم که با رعایت اصول نمای کلاسیک به‌درستی و در حد کفایت، می‌توانیم یک نمای فاخر و شکوهمند طراحی کنیم. نمای کلاسیک در طول دوران مختلف، جلال خود را حفظ کرده و با مد منطبق نشده است. پس اگر از کسانی هستید که برای به‌روز بودن ارزش قائلید، نمای کلاسیک نمی‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای بنای شما باشد.
با دانستن ویژگی‌های نمای کلاسیک، تصویر اشرافی شکوهمند در ذهن شما مجسم شد یا یک نمای شلوغ که موجب دل‌زدگی می‌شود؟ قطعاً دریافته‌اید که نمای کلاسیک در ترکیب با المان‌های سبک مدرن، جذاب‌تر شده و به سبک نئوکلاسیک مشهور است؛ لذا اگر به‌عنوان طراح نمای یک ساختمان انتخاب شوید، سبک نئوکلاسیک را برای این کار می‌پسندید یا ترجیح می‌دهید اصالت سبک کلاسیک را در طراحی نمای خود حفظ کنید؟