معرفی سبک باروک

اگر اهل هنر باشید، حتماً تابه‌حال کلمه‌ی باروک را بارها شنیده‌اید و تا حدودی با ویژگی‌های این سبک آشنا هستید. از زمانی که بشر هنر معماری را آموخت و به دنبال افزایش کیفیت فضایی بود، همواره در تلاش بود تا سبک‌های متنوع و جدیدی را متناسب با زمانه، اقلیم، فرهنگ و تاریخ زمان خود امتحان کند.  سبک باروک در قرن ۱۶ میلادی در ایتالیا پایه‌گذاری شد و طولی نکشید تا در بخش وسیعی از قاره‌ی اروپا شهرت پیدا کرد.  این سبک را می‌توان نمود معماری در زمان رنسانس حساب کرد که به مدل‌های مرتب زمان رنسانس میلی ندارد. باتوجه‌به شاخص بودن و شکوه و تجمل این سبک معماری، برآن شدیم تا در این مقاله به معرفی سبک باروک بپردازیم.

سبک باروک چیست؟

باروک در واقع سبکی است که با خصوصیت ظاهری نمایشی و تزیینی، اشرافی گرایی و نقاشی‌های مجلل با رنگ‌های روشن، خود را به نمایش می‌گذارد. باروک تنها سبکی در زمینه‌ی معماری نیست؛ این سبک درواقع سبکی است که دربرگیرنده‌ی هنرهای بسیاری مانند موسیقی، نقاشی، مد و مجسمه‌سازی است.

معرفی سبک باروک در معماری

معماری باروک برای اولین‌بار در قرن ۱۶ میلادی از ایتالیا به اروپا معرفی شد. این سبک درواقع یک مدل نمایشی از معماری زمان رنسانس است که اعتقادی به مدل‌های مرتب و منطقی آن زمان ندارد. در ابتدا نام باروک در معماری معنای منفی داشت و از نظر بسیاری از منتقدان، بیش از حد افراطی و تجملاتی بود اما با گذشت زمان و رواج این سبک از معماری در قاره‌ی اروپا، طرف‌داران زیادی برای آن پیدا شد.

در این سبک از معماری شاهد طراحی‌های خاص و اثرات خیالی هستیم که خصوصیات اصلی معماری را زیر سؤال می‌برد و حتی گاهی آن‌ها را به‌طورکلی رها می‌کند.

ازآنجایی‌که این سبک معماری هم‌زمان با دوره استعماری اروپا بوده است، بسیاری از ساختمان‌ها در سراسر جهان به این سبک دیده می‌شوند. در آمریکای جنوبی و آلمان، می‌توانید این سبک را بیش‌تر از نقاط دیگر جهان شاهد باشید. یکی از مثال‌های بارز در آثار معماری، فواره‌ی تروی در شهر رم است که به سبک باروک ساخته شده است.

سبک باروک در دوره‌ی بازیابی و تجدید کاتولیک توسعه پیدا کرد؛ یعنی زمانی که کاتولیک‌ها تصمیم گرفتند در مقابل اصلاحات پروتستانی، تصمیم قاطع بگیرند و قدرت خود را در سراسر اروپا حفظ کنند.

در آن زمان، یکی از روش‌های جذب طرف‌داران جدید، خلق آثار هیجانی در معماری و هنر بود. یکی از مثال‌های بارز برای این روش در کلیساها بود. معماری هیجان‌انگیز و جذاب کلیساها به‌گونه‌ای بود که افراد را احساساتی می‌کرد و بدون قیدوشرط آنان را به کلیسا وفادار می‌نمود. ورودی کلیساها به‌گونه‌ای طراحی می‌شد که لحظاتی نمادین و احساسی را برای افراد رقم بزند. با افزایش طراحی کلیساها با سبک معماری باروک، رشد سریع این سبک در آمریکای جنوبی و اروپا شدت گرفت و در هر کشور، ویژگی‌های جزئی‌تری به آن اضافه شد.

ازآنجایی‌که معماری باروک یک معماری اشرافی و تجملاتی بود، کم‌تر در خانه‌های افراد عادی به چشم می‌خورد و در ابتدابه‌ساکن، صرفاً برای تزیین نما و دکوراسیون داخلی کلیسا به کار برده می‌شد تا جذابیت خاصی را در آن‌ها به وجود بیاورد. بعدها سبک باروک در معماری را برای ساخت کاخ‌های سلطنتی و قلعه‌های باشکوه استفاده می‌کردند؛ چراکه معماری باروک نمادی از قدرت و رژیم‌های مستبد بود.

تاریخ معماری باروک

همان‌طور که اشاره کردیم، سبک باروک فقط به معماری منتسب نیست و به هنرهای دیگری مانند موسیقی و نقاشی و غیره نیز تعلق دارد. باروک از واژه‌ی پرتغالی باروکو گرفته شده است و به‌نوعی هنر اشاره دارد که در آن قواعد تناسب جایی ندارند. سبک معماری باروک را می‌توان در تاریخ‌ گذشتگان به شکل یک فرهنگ بارها و بارها مشاهده کرد.

دانستید که سبک باروک در قرن ۱۶ میلادی و به‌اصطلاح در دوره‌ی بازسازی کاتولیک از ایتالیا آغاز شد. این سبک عجیب‌وغریب، یک تضاد فاحش با سبک سخت و معمولی جامعه‌ی کلیساهای معترض ایجاد کرد؛ به همین دلیل این سبک به‌سرعت از کشور ایتالیا به فرانسه، شبه‌جزیره‌ی ایبری و اتریش گسترش یافت.

نخستین اثر معماری که به سبک باروک ساخته شد، کلیسای ایل جزو بود. معمار این طرح دلاپورتا بود که تلاش کرد سبک باروک را در معماری به نمایش بگذارد.

سبک باروک نمایانگر یک زبان جدید در معماری بود که با خصوصیت‌های ویژه خود موردتوجه مردم قرار گرفت. البته باید این را هم بدانید که این سبک از معماری منتقدان خود را نیز داشت. بسیاری از منتقدین بر این باور بودند که سبک معماری باروک بدون هیچ‌گونه ساختار مشخص و دارای تزیینات نمایشی بیش از حد است که باعث عجیب بودن این سبک می‌شوند.

جایگاه سبک باروک در معماری ایرانی

سفر ناصرالدین شاه به اروپا و علاقه این شاه به معماری آنجا باعث شد تا معماری اروپا به ایران راه پیدا کند.

اما اگر بخواهیم دقیق تر بررسی کنیم در واقع خیلی قبل‌تر از سفر ناصرالدین شاه به اروپا، گرایش‌های طراحی معماری به سبک اروپایی در میان مردم رواج پیدا کرده بود. ویلای معیرالممالک که به سبک اروپایی ساخته شده بود، بارزترین نمونه‌ی روند تأثیر معماری اروپا بر معماری ایرانی بود. آنچه که بیش‌تر از همه حس می‌شد، طراحی و ساخت خانه‌ی ثروتمندان با الگوگیری از بناهای اروپایی بود. در این میان، ستون‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کردند و استفاده از سقف شیروانی، خود بیش‌تر دعوت به استفاده از ستون در معماری بناها می‌کرد؛ لذا ستون‌های بلند و پرنقش‌ونگار در ویلاها و کاخ‌های ثروتمندان پدیدار شد که عیناً تجلی معماری غرب در ایران بود. این ستون‌ها مستقیماً سبک معماری باروک را به نمایش می‌گذاشتند. در آن زمان بیش‌تر ویلاهای اغنیا به سبک اروپایی باروک طراحی می‌شدند و بدین ‌ترتیب، سبک باروک ایرانی را در عهد قاجار پدید آوردند.

نقش‌های پیچیده و تزیینات زیاد روی سنگ‌ها و گچ‌بری‌ها از سوی دیگر تنوع طرح‌ها، همگی نشان‌دهنده‌ی تأثیر مستقیم ویژگی‌های سبک باروک در اقامتگاه‌های ثروتمندان در این دوره بود. آنها به‌خوبی ویژگی‌های برجسته سبک باروک را می‌دانستند و از عناصر و المان‌های برجسته‌ی آن در کنار آیینه‌کاری‌ها، شیرها، پری‌های دریایی، تاج‌های گچی و نقوش ایرانی استفاده می‌کردند تا رنگ و بوی هنر ایرانی را به سبک معماری باروک ببخشند.

در اواخر دوره‌ی قاجاریه، ستون‌ها علاوه‌بر خانه‌ها و ویلاهای اغنیا، در کوچه و بازار نیز دیده می‌شد. پای ستون‌ها به چشم‌انداز شهری باز شده بود و عظمت سبک باروک را در تلفیق با سرستون‌های ایرانی به رخ می‌کشید. به همین دلیل است که در سنگلج، چاله‌میدان و عودلاجان، شاهد ستون‌ها و ایوان‌های ستون‌دار، ورودی‌های ستون‌دار و طاق‌نماها خانه‌ها و حجره‌های تجار هستیم. بدنه‌ی اصلی بعضی از ستون‌ها استوانه‌ای‌شکل است ولی عمده‌ی آن‌ها با مقطع چهارگوش یا شش‌گوش به چشم می‌خورند و در آنها تلاش شده است تا به سرستون توجه بیش‌تری شود تا هویت معماری ایرانی نیز از بین نرود؛ این توجه به سرستون‌ها به‌گونه‌ای است که حتی پایه و تنه را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد.

در این دوره از معماری ایران، بدون شک منبع الهام معماران کشورهای غربی و معماری اروپایی بوده است. معمارانی همچون استاد علی‌محمد خان صانعی، بناهای خود را با الهام مستقیم از کارت‌پستال‌های ساختمان‌های اروپایی می‌ساختند. دقیقاً در همین دوره بود که سبک باروک ایرانی در کاخ‌ها و بناهای شهر تهران پدیدار شد.

شاید بتوان گفت که اتکای معماران به مدارکی چون کارت‌پستال یا نقاشی و فقدان هر نوع اطاعات رسمی و اصولی برای ایجاد فرم‌های جدید سبب ایجاد نوعی ناهماهنگی در معماری آن زمان شد. بااین‌حال معماری قاجاری پس از انقراض این سلسله نیز همچنان در کاخ‌ها و بناهای تهران حضور دارند. حدود ۱۰۰ سال است که یادگاری معماری آن دوران را در شهرهای ایران می‌توانیم پیدا کنیم. وقتی رضاشاه روی تخت نشست و حکومت پهلوی را تأسیس کرد، باروک ایرانی کم‌کم جای خود را به فرم‌ها و سبک‌های دیگر معماری داد.

ویژگی‌های سبک باروک

یکی از مهم‌ترین خصوصیات سبک باروک، ترکیب عناصر ساختمانی با احساسات انسانی است. در این سبک، معمار یا هنرمند قوانین خاصی را برای طراحی لحاظ نمی‌کند.

سبک معماری باروک عموماً شامل اشکال منحنی و خمیده؛ مانند بیضی یا ترکیبی از اشکال محدب و مقعر است. از دیگر ویژگی‌های این سبک می‌توان به کنتراست (به‌ویژه در نورپردازی)، عظمت، عناصر پیچ‌خورده و مجسمه‌های طلاکاری شده اشاره کرد.

در سبک باروک از طراحی‌های هیجان‌انگیز و نقشه‌های پیچیده استفاده می‌شود؛ این‌گونه طراحی‌ها حس پویایی حرکت را در بیننده ایجاد می‌کند. در معماری رنسانس، تمرکز زیادی روی استفاده از سطوح صاف در طرح‌های خاص بود و اما در سبک باروک، تکرار طرح‌ها و برهم‌زدنی طرح‌های کلاسیک را شاهد هستیم.

تمامی ساختمان‌هایی که با این سبک معماری ساخته شده‌اند، عموماً یک برج در مرکز، گنبد، ایوان، طرح‌های مرکز محور برجسته‌کاری‌های خاص دارند. در این ساختمان‌ها اغلب از رنگ‌های روشن و ملایم استفاده شده است. نقاشی روی سقف حتی دیوارها با اندازه‌های بزرگ، یکی دیگر از ویژگی‌هایی است که سبک باروک را نسبت به انواع دیگر سبک‌های معماری متمایز می‌کند.

ورودی‌ها نیز در سبک باروک کاملاً شاخص طراحی می‌شوند. طراحان این سبک تلاش دارند تا طراحی دهانه‌های ورودی را طوری انجام دهند که این قسمت شاخص‌تر از بقیه‌ی عناصر در قسمت نمای ساختمان باشد. بسیاری از صومعه‌ها، خانه‌های معمولی و خانه‌های آنتروپ در آن زمان و در حال حاضر، دارای چنین ورودی‌های شاخصی هستند.

معماران سبک باروک، نماها را آزادانه طراحی می‌کردند تا ظاهری سه‌بعدی به ساختمان داده و باعث خطای دید شوند. ستون‌های پرپیچ‌وخم، با ارتفاع زیاد و جذابیت خاص، سایبانی که در بالای مقبره‌‌ی سنت پیتر کلیسا اجرا می‌شود (در زبان ایتالیایی، به آن بالداکینو می‌گویند.) و گنبدهای مرکزی، نمونه‌های مناسبی از معماری باروک هستند.

در سبک کلاسیک زمان رنسانس، نمای ساختمان متقارن و منظم طراحی می‌شد، این در حالی است که در معماری باروک نمای ساختمان را به شکل یک صفحه‌ی درهم و به‌هم‌پیوسته طراحی می‌کنند. در‌واقع می‌توان گفت که نمای ساختمان‌ها در دوره‌ی رنسانس بخش‌های یکسان و هم‌شکل تقسیم می‌شد تا هیچ قسمتی بارزتر از قسمت دیگر نباشد و توجه بیش‌تری را به سمت خود جلب نکند که این دقیقاً نقطه‌ی مقابل معماری باروک بود؛ در نماهای باروک از المان‌های برجسته مانند مجسمه‌ها، دیوارهای خمیده و نقش‌های برجسته استفاده می‌شد تا چشم مخاطب را فریب دهند و تمرکز وی را روی یک قسمت از نما معطوف کنند. انحناهای موجود در نماهای طراحی‌شده به سبک باروک سبب می‌شدند که بازی با نور و سایه‌‌اندازی روی نما تقویت شده و نمای برجسته‌تری ایجاد شود. به طور خلاصه می‌توان ویژگی‌های سبک باروک را در موارد زیر عنوان کرد.

1. استفاده از رنگ‌های روشن و ملایم.
2. ابهت و شکوه.
3. تضاد و تقابل.
4. خمیدگی و پیچیدگی که معمولاً در ساختارهای بیضی‌شکل خود را نشان می‌داد.
5. استفاده از طرح‌های پر زرق‌و‌برق و نمای اشرافی.
6. نقاشی روی سقف‌ها و دیوارها.
7. استفاده از طرح‌های بزرگ روی دیوارها.
8. طرح‌های ناتمام یا بریده‌شده که تعمداً به کار می‌رفت.
9. استفاده از اصل مرکز‌گرایی و گنجاندن طرح‌های نمایشی در مرکز ساختمان.
10. استفاده از سنگ مرمر و گچ‌بری پیچیده در نما.
11. بهره‌گیری از اثرات خاص و واهی مثل خطای دید.
12. طراحی گنبدهای بیضی‌شکل که در سبک باروک اروپای شرقی بیش‌تر دیده می‌شد.

وین، مهد معماری باروک

معماری باروک در بخش وسیعی از قاره اروپا گسترش پیدا کرده بود؛ ازاین‌رو می‌توان نمونه‌های زیادی را در آنجا یافت. مهم‌ترین نمونه‌های معماری باروک را می‌توان در وین پیدا کرد. وین با جمعیتی که بیش‌تر از کاتولیک‌ها و امپریالیست‌ها تشکیل شده بود، به‌خوبی قابلیت تبدیل‌شدن به بهترین شهر برای نمایش معماری باروک در اروپا را دارد‌.

مراحل سبک باروک

پیدایش سبک باروک به سه مرحله تقسیم می‌شود؛ این مراحل را به نام‌های مرحله‌ی آغازین، مرحله‌ی پیشرفته و مرحله‌‌ی پسین می‌شناسیم.

1. باروک آغازین

کارلو مادرنو (Carlo Maderno)، از معماران مشهور سبک باروک از پیشتازان این سبک به شمار می‌رود. معروف‌ترین شاهکار هنری او، یعنی نمای کلیسای سن پیتر که در شهر واتیکان واقع شده، به همین سبک طراحی و اجرا شده است. البته باید بگوییم که طراحی اصلی این کلیسا توسط میکل‌آنژ به سبک رنسانس انجام شده است و بعدها مادرنو آن را احیا کرده است. المان مشهور سبک باروک در این کلیسا، سنتوری نیمه‌تمام آن است که در دوره‌ی رنسانس پسین شهرت بیشتری پیدا کرد.

2. باروک پیشرفته

فرانچسکو برومینی و جیان لورنزو برنینی، از بنام‌ترین معماران این سبک در این دوره به شمار می‌روند که آثار آن‌ها را می‌توانید در شهر رم پیدا کنید.

آسمانه‌ی سنت پیتر یا همان بالداکینو ستون‌های میدان سن پیتر، از شاهکارهای هنری مشهور معمار سرشناس، برنینی، هستند. برومینی نیز در زمینه طراحی دیوارهای منحنی استاد بود و ساختمان‌های زیادی را با این سبک خارق‌العاده طراحی کرد اما مشهورترین اثر او را می‌توان کلیسای کوچک سنت چارلز در چهار چشمه دانست.

. باروک پسین

این سبک را با نام سبک روکوکو نیز می‌شناسند. پیدایش این سبک با انتخاب فرانسه به‌عنوان مرکز فرهنگی غرب هم‌زمان بود. سبک باروک در فرانسه شکل خاص خود را داشت. به‌عبارت‌دیگر می‌توان گفت که در اروپای شمالی، سبک باروک را کمی ملاحظه‌کارانه‌تر و خوددارتر استفاده می‌کردند؛ سبک باروک در آن نقطه چیزی میان سبک کلاسیک و باروک بود. معماران این دوره معتقد بودند که باید از تقارن مرسوم در دوره‌های قبلی باروک فاصله گرفت.

معروف‌ترین ساختمان‌های باروک در فرانسه، عمارت‌های کاخ مانند یا شاتو هستند.  سقف فرانسوی مانسارد نیز یکی از برجسته‌ترین شاهکارهای سبک باروک در این منطقه محسوب می‌شود. کاخ ورسای، نمونه‌ای کم‌نظیر و دیدنی از این سبک است و دیوارهای آن بیش‌تر به سبک کلاسیک طراحی شده‌اند؛ البته مجسمه‌های کوتاه را نیز می‌توان در نمای این کاخ مشاهده کرد.

دقت داشته باشید که هر زمان از سبک باروک صحبت شود، منظور سبک باروک پسین است.

نمونه بناهای بارز سبک باروک

کلیسا ها‌توان به‌عنوان زیباترین و باشکوه‌ترین نمونه‌های سبک معماری باروک در ایتالیا شناخت. شاتوها نیز در فرانسه، یکی از بی‌نظیرترین ساختمان‌های این سبک به شمار می‌روند.

در قرن هفدهم و هجدهم میلادی، امپراتوری هابسبورگ به اوج قدرت خود رسیده بود. به همین دلیل بود که سبک معماری زینتی باروک تأثیر زیادی در سراسر قاره‌ی اروپا گذاشت.

از نمونه‌های بی‌نظیر طراحی‌شده به سبک باروک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

کلیسای سنت چارلز، وین

این کاخ را می‌توان یکی از جذاب‌ترین بناهای تاریخی به سبک باروک دانست. سان کارلو اله کواترو فونتانه نام اصلی این اثر است که به زبان ایتالیایی است و یکی از بهترین نمونه‌های سبک معماری باروک است که توسط معمار مشهور این سبک، برومینی، طراحی شده است. گنبد بیضی‌شکل، ستون‌های باشکوه برجسته‌کاری‌های زیبا، از بارزترین ویژگی‌های این کلیسا هستند.

جالب است بدانید که شروع ساخت کلیسای سنت چارلز این‌گونه بود که امپراتور وقت، عهد بسته بود که در صورت ریشه‌کن‌شدن بیماری طاعون، دستور ساخت کلیسایی باشکوه را به این مناسبت می‌دهد؛ همین‌طور شد که پس از فوت برومینی، کار ناتمام این معمار اتریشی را پسرش به پایان رساند.

میدان سن پیتر، واتیکان

برنینی، از دیگر معماران مشهور معماری باروک، این میدان را با ۱۴۰ مجسمه‌ی قدیسان و ستون‌های پیچیده و باشکوه طراحی کرد. فواره‌ای که در سمت چپ این میدان ساخته شده همانند فواره‌ی سمت راست است تا تقارن نسبی میان آن‌ها حفظ شود.

معمار مشهور ایتالیایی که از قضا مجسمه‌ساز نیز بود، به نام دومنیکو فونتانا، در سال ۱۵۸۶ میلادی یک ابلیسک مصری را در مرکز این میدان ساخت.

کاخ بلودر

این کاخ یک شاهکار معماری به سبک باروک است که شامل دو کاخ بسیار باشکوه است که روبروی یکدیگر ساخته شده‌اند.

مهم‌ترین ویژگی این کاخ را می‌توان داشتن فواره‌های بزرگ، مجسمه‌های مجلل، دروازه‌های تشریفاتی و پلکان مجلل و ظریف دانست.

کاخ شون برون

این کاخ نیز در میان کاخ‌های طراحی‌شده به سبک باروک بسیار مشهور است. سالن‌های زیادی در این کاخ وجود دارند که یکی از آن‌ها به سالن ایرانی مشهور است. رنگ‌های روشن و ملایم به‌کار‌رفته در این کاخ، به‌خوبی نمایانگر ویژگی‌های سبک معماری باروک است.

موزه انولید، پاریس

این موزه در پاریس ساخته شده است یکی از بهترین نمونه‌های طراحی‌شده به سبک باروک است. گنبد عریض و دیدنی در کنار معماری بی‌نظیر این بنا، چشم هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند.

این شاهکار را لیبرال برونت طراحی کرده اما ژول مانسارت، طراحی گنبد آن را به پایان رسانده است. هدف اصلی از ساختن این بنا، پناه‌دادن به جانبازان کشور در سال‌های ۱۶۷۱ تا ۱۳۷۸ میلادی بوده است. مقبره تعدادی از قهرمانان فرانسوی و مشاهیر مانند ناپلئون بناپارت نیز در این مکان قرار دارد.

کاخ ورسای

کاخ ورسای، از باشکوه‌ترین طراحی‌های غیرمذهبی معماری باروک است که در فرانسه قرار دارد. ساخت این بنا در سال ۱۶۶۰ میلادی توسط لویی چهاردهم کلید خورد. طراحی این کاخ توسط ژول مانسارت انجام شده است.

پس از لویی چهاردهم، جانشینان وی تغییرات زیادی در نمای این کاخ به وجود آوردند؛ مثلاً نمای این کاخ را در بعضی از قسمت‌ها به سبک رکوکو اجرا کردند. از سال ۱۸۳۷، این کاخ به‌عنوان یک موزه انتخاب شده است.

کاخ زمستانی، روسیه

روسیه به داشتن کاخ‌های مجلل در سراسر دنیا مشهور است اما کاخ زمستانی، یکی از کاخ‌های مشهور ساخته‌شده به سبک باروک است. طراحی بی‌نظیر و خیره‌کننده‌ی این کاخ، آن را به یک شاهکار هنری تبدیل کرده است. رنگ‌های سفید و طلایی در این قصر به‌وفور استفاده شده‌اند.

معماران مشهور سبک باروک

کاخ‌های مجلل و ساختمان‌های بی‌نظیری که در دوران باروک ساخته شد، حاصل زحمات معمارانی بود که روح تازه‌ای در کالبد بی‌جان عناصر دمیده بودند و آن‌ها را به شاهکارهای هنری تبدیل کرده بودند.

همان‌طور که اشاره کردیم، کارلو مادرنو از معماران پیشتاز در سبک معماری باروک است که بنای کلیسای سن پیتر در واتیکان، شاهکار معماری او است.

از دیگر معماران بنام این سبک می‌توان با فرانچسکو برومینی اشاره کرد. او کلیسای سنت چارلز را در چهار چشمه به سبک باروک طراحی کرد که امروزه به یکی از مناطق زیبای تاریخی تبدیل شده است.

اغلب افراد جان لورنزو برنیلی را به‌عنوان یک مجسمه‌ساز می‌شناسند واقعیت این است که او یک معمار مشهور بود که در شهر رم آثار معماری زیادی از خود به جا گذاشت. شهرت او در خلق آثار هنری به حدی بود که او را ‌به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته در دوران پیدایش سبک باروک می‌شناسند.

آیا سبک باروک در معماری مدرن امروز جایگاهی دارد؟

شاید طرح این سؤال از اهمیت بالایی برخوردار باشد؛ ازآن‌جهت که طراحان و معماران بدانند که آیا می‌توانند این سبک را در طراحی‌های خود استفاده کنند یا خیر. با‌توجه‌به این موضوع که معماری باروک را در زمان رنسانس و قبل از آن، منحصراً برای کلیساها و عبادتگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌دادند و هدف از به‌کارگیری این سبک تنها، جلب ‌توجه افراد و برجسته‌سازی ابهت و شکوه این مکان‌ها بود، درحقیقت، معماران آن دوره قصد داشتند که با استفاده از سبک باروک، عظمت و جلال کلیساها را در نگاه مردم پررنگ‌تر کنند و از آن به‌عنوان ابزاری برای تبلیغ ضمنی و تلویحی استفاده کنند. معماری باروک با استفاده از تزیینات زیاد، ستون‌های بلند و پیچیده، نقوش طلایی و سقف‌های بلند، معماران و طراحان را به این هدفشان می‌رساند.

در آن زمان، عده زیادی نیز مخالف و معترض به اجرای سبک معماری باروک در کلیساها و دیگر مکان‌ها بودند اما به‌مرور، این سبک جایگاه خود را در میان مردم باز کرد و طرف‌داران زیادی پیدا کرد، به‌طوری ‌که در حال حاضر، شاهکارهای معماری زیادی در سراسر جهان به این سبک معماری ساخته شده‌اند و نام معماران خود را در اذهان عمومی جاویدان کرده‌اند.

امروزه استفاده از سبک باروک در معماری، به‌تنهایی پاسخ‌گو نبوده و برای استفاده از آن، باید آن را با دیگر سبک‌های معماری تلفیق کرد تا هم تعادل حفظ شود و هم با سلیقه‌ی امروزی مردم منطبق باشد؛ لذا بسیاری از معماران مشهور در عصر جدید برای خلق زیبایی بیش‌تر در آثار خود و جاودان شدن آن‌ها، سبک باروک را گاهی با سبک مدرن تلفیق می‌کنند و شاهکارهایی خاص و جذاب خلق می‌کنند که چشم هر بیننده‌ای را در نگاه اول می‌نوازد. سبک باروک، سبکی ویژه و مانا است که با هیچ سبک دیگری در معماری برابر نیست.

نتیجه‌گیری

شاید طرح این سؤال از اهمیت بالایی برخوردار باشد؛ ازآن‌جهت که طراحان و معماران بدانند که آیا می‌توانند این سبک را در طراحی‌های خود استفاده کنند یا خیر. با‌توجه‌به این موضوع که معماری باروک را در زمان رنسانس و قبل از آن، منحصراً برای کلیساها و عبادتگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌دادند و هدف از به‌کارگیری این سبک تنها، جلب ‌توجه افراد و برجسته‌سازی ابهت و شکوه این مکان‌ها بود، درحقیقت، معماران آن دوره قصد داشتند که با استفاده از سبک باروک، عظمت و جلال کلیساها را در نگاه مردم پررنگ‌تر کنند و از آن به‌عنوان ابزاری برای تبلیغ ضمنی و تلویحی استفاده کنند. معماری باروک با استفاده از تزیینات زیاد، ستون‌های بلند و پیچیده، نقوش طلایی و سقف‌های بلند، معماران و طراحان را به این هدفشان می‌رساند.

در آن زمان، عده زیادی نیز مخالف و معترض به اجرای سبک معماری باروک در کلیساها و دیگر مکان‌ها بودند اما به‌مرور، این سبک جایگاه خود را در میان مردم باز کرد و طرف‌داران زیادی پیدا کرد، به‌طوری ‌که در حال حاضر، شاهکارهای معماری زیادی در سراسر جهان به این سبک معماری ساخته شده‌اند و نام معماران خود را در اذهان عمومی جاویدان کرده‌اند.

امروزه استفاده از سبک باروک در معماری، به‌تنهایی پاسخ‌گو نبوده و برای استفاده از آن، باید آن را با دیگر سبک‌های معماری تلفیق کرد تا هم تعادل حفظ شود و هم با سلیقه‌ی امروزی مردم منطبق باشد؛ لذا بسیاری از معماران مشهور در عصر جدید برای خلق زیبایی بیش‌تر در آثار خود و جاودان شدن آن‌ها، سبک باروک را گاهی با سبک مدرن تلفیق می‌کنند و شاهکارهایی خاص و جذاب خلق می‌کنند که چشم هر بیننده‌ای را در نگاه اول می‌نوازد. سبک باروک، سبکی ویژه و مانا است که با هیچ سبک دیگری در معماری برابر نیست.